Wat verwachten ouderen van een woningaanpassing?

Aging in Place.

‘Aging in Place’ is de term die gebruikt wordt om de tendens te beschrijven waarbij ouderen zo lang mogelijk thuis willen blijven wonen. De woning aanpassen of anders inrichten kan helpen om langer thuis te blijven wonen. De woningaanpassing is niet alleen een goede zaak voor de oudere, maar dikwijls ook een noodzaak om eventuele hulpverlening op een goede manier te laten verlopen. Een aantal kleine ingrepen bij de inrichting van de woning kunnen het comfort en de veiligheid aanzienlijk verhogen. Alle woningaanpassingen hebben tot doel de oudere zo lang mogelijk zelfstandig thuis te laten wonen, in de eigen vertrouwde omgeving met alle hulpmiddelen die het leven zo aangenaam en comfortabel mogelijk maken. Kenmerkend voor een levenslange woning is dat ze toegankelijk, veilig en comfortabel is.

Wat zijn de gewenste woningaanpassingen van senioren?

Wat zijn de wensen van de ouderen omtrent hun woning om hun oude dag langer thuis te kunnen doorbrengen. Het idee om aanpassingen te doen, doorkruist de hoofden van veel ouderen. Bij een groot deel zijn reeds aanpassingen gedaan (bv. elektrische rolluiken, stoeltje in bad, leuningen aan kleine trapjes …). De badkamer (53,4 %) en slaapkamer op het gelijksvloer (23,3 %) zijn de plaatsen in het huis waar de ouderen het meest aan aanpassen. Slaapkamers die niet op het gelijkvloers zijn worden zelden aangepast. Wanneer er geen slaapkamer op de gelijkvloers wordt ingericht, denken ouderen wel aan een traplift installeren.

Ouderen zijn zich bewust van mogelijke aanpassingen. Van alle ouderen die reeds aanpassingen hebben gedaan is een derde ook nog van plan om in de toekomst extra aanpassingen te doen. De ouderen die de vele aanpassingen niet zien zitten, opteren om te verhuizen naar een serviceflat of een locatie waar alles reeds aangepast is. Ouderen houden er niet van wanneer ingrijpende aanpassingen in huis gedaan worden, ze willen niet in een ‘werf’ wonen.

Het huis is echter niet altijd geschikt om er, indien nodig, 24u op 24u (medische) zorg te ontvangen. Vaak is het huis ook gewoon te groot om (in je eentje) schoon en netjes te houden en toch ook weer te klein op gebied van gangpaden en deuropeningen. Elke oudere persoon heeft nood aan een aantal ergonomische basiselementen om zijn leefkwaliteit te optimaliseren.

De woningaanpassing is niet alleen een goede zaak voor de oudere, maar dikwijls ook een noodzaak om eventuele hulpverlening op een goede manier te laten verlopen. Als gangen te smal zijn, is dat oncomfortabel in allerlei situaties. Enge ruimten beperken ons in onze handelingen en kunnen ervoor zorgen dat we beperkt zijn in onze mogelijkheden. Niveauverschillen zorgen voor knelpunten en kunnen ons vertragen bij het circuleren. Een woning zonder drempels is voor iedereen bezoekbaar en bovendien handig en veilig voor elke gebruiker. Een aantal kleine ingrepen bij de inrichting van de woning kunnen het comfort en de veiligheid aanzienlijk verhogen.

Elke persoon heeft specifieke eisen en noden en deze kunnen enkel via een persoonlijk woningadvies aangepakt worden. Ouderen verwachten van hun woning dat die ruim genoeg is en voldoende comfort biedt.

De grootste tekorten zijn volgens hen: het groot aantal trappen binnenshuis, het ontbreken van (een aangepaste) badkamer of een douchecel; de slechte ligging van het toilet of het ontbreken van een tweede wc; een slechte isolatie; geen centrale verwarming. Slecht onderhouden voetpaden en lawaaihinder storen het meest in de omgeving. Daarnaast heeft iedereen ook persoonlijke noden. Deze kunnen van verschillende factoren afhankelijk zijn. Een groot deel van de 70-plussers hebben woningen die onvoldoende aangepast zijn aan hun fysische beperkingen en veranderende behoeftes. Hierdoor zullen ze vanaf deze leeftijd sneller geneigd zijn hun woonsituatie aan te passen. Veel ouderen blijven langer thuis met de hulp van thuiszorg en woningaanpassingen

De conclusie:

Uit de bevragingen kwam telkens naar voor dat ouderen liefst van al thuis willen blijven wonen. Een eerder beperkt deel van de ouderen heeft reeds aanpassingen gedaan aan de woning om het thuis blijven wonen mogelijk te maken. Toch is er nood aan een bewustwordingsactie en sensibilisering bij de huidige ouderen. Vaak wordt de noodzaak om tijdig te starten met het aanpassen van de woning onderschat. Het valt wel op dat de ‘jongere ouderen’ zich bewuster zijn van de problematiek en sneller de investering zullen maken. 

Bron(nen): Kostprijsvergelijking van woonvormen voor ouderen - volledig rapport Vives